Hoe motiveer je jezelf?

Deze pagina breidt zich steeds uit. Scroll naar beneden voor de laatste input  (delen uit het nog te produceren boekje: ‘Aandacht voor jezelf’)

Het veranderen van gezondheidsgedrag is één van de moeilijkste dingen die er bestaat. We willen allemaal wel, maar in de praktijk zijn er veel obstakels, verleidingen, tijdgebrek, onvoldoende overtuiging etc. Als je echt structureel beter voor jezelf en je gezondheid wilt gaan zorgen dan vraagt dat om een grondige voorbereiding en aanpak. Het lijkt vaak kinderachtig en schools, maar dat is nu eenmaal zoals het werkt..

Intrensieke of exentrieke motivatie
Belangrijk is om te realiseren dat je onderscheidt moet maken tussen motivatie die echt van binnen komt en een motivatie die toch min of meer van buitenaf is opgelegd. Bij intrensieke motivatie moet je denken aan de motivatie die voorkomt uit (aangeboren) driften en zaken die te maken hebben met overleven. Weinig mensen hoeven gemotiveerd worden om te gaan eten of om een partner te zoeken. Maar er zijn ook mensen bij wie de behoefte aan bewegen zeer sterk aanwezig is. Bewegen is dan ook altijd een noodzakelijkheid geweest voor het overleven..

Exentrieke motivatie heeft te maken met (maatschappelijke) normen of zelfs plichten die op een bepaald moment in jouw omgeving opgang doen. Tandenpoetsen is zo’n norm. Helemaal geen gekke norm, want je kunt er een hoop mee besparen,maar wel eentje die je van buitenaf is opgelegd.

Als je je eigen norm gaat stellen is jezelf motiveren iets makkelijker als wanneer deze van buiten komt, maar het blijft lastig als je inmiddels volwassen bent en je hebt een gedragspatroon waar je het over het algemeen wel mee red. Je voornemen omzetten in gedrag vraagt om een plan. Een boekje van Roos vonk (https://jebentwatjedoet.nl/) is hierbij een leidraad. Het blijkt dat je exentrieke motivatie kunt internaliseren door een leerproces.

Stappenplan
Er zijn steeds meer inzichten over hoe je doelen t.a.v. je eigen gezondheid kunt omzetten tot gedrag. De theorie van Roos Vonk zal ik nu toepassen op het doel: (dagelijks) tijd vrijmaken voor jezelf (cq je gezondheid).

Samengevat is het belangrijk om bij dit goede voornemens de volgende stappen te nemen:

1. Beschrijf het doel van dit voornemen (‘meer tijd voor jezelf’) op in positieve uitkomsten: wat wil je op een x-moment bereikt hebben. Probeer je echt voor te stellen hoe je leven er dan uitziet (beelden, gevoelens, gedachtes); beschrijf desnoods details en hoe je je daarbij voelt.
2. Bedenk welke hindernissen kunnen voorkomen bij het maken van tijd voor jezelf; dit kan iets praktisch zijn uit je omgeving (gezin, werk) of eigenschappen van je persoonlijkheid (inclusief aangeleerd gedrag). Probeer je deze hindernissen zo goed mogelijk voor te stellen met je gevoelens daarbij.
3. Beschrijf dan je implementatieplan (waar en wanneer ga je oefeningen doen?). Hou je voornemen niet te algemeen en schrijf het op, heel concreet en met kleine stapjes (ik ga iedere ochtend 15 minuten mediteren / rekken / opdrukken (behalve op zondag, dan doe ik het een uurtje in de avond). Hou het realistisch.
   En bedenk ook vast wat je gaat doen bij een hindernis (als…, dan…). Dat kan ook zijn jezelf herinneren aan 1 (de positieve gevoelens!) of een alternatieve tijd beschrijven.
4. Ken veel waarde aan je voornemen toe. Als een voornemen iets is wat ook tijd kost, dan is het van belang dat je dit de waarde toekent die het volgens jou nodig heeft. Ik neem altijd het voorbeeld van een afspraak bij de tandarts. Heb je die eenmaal in je agenda staan, dan zullen er weinig zaken zijn die dit nog kunnen veranderen. Je verzet deze afspraak niet als iemand je belt om iets te komenvdrinken of omdat je nog iets wilt afmaken. Pas bij een begrafenis of een allesbeslissende deadline grijp je hierop in. Probeer jou goede voornemen dezelfde waarde toe te kennen en bepaal van te voren wat je doet als je tóch moet verplaatsen (stap 3), in plaats van te denken dat het nu allemaal geen zin meer heeft.

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Doorbreek je patroon in 21 dagen
Onderzoek laat zien dat het ca 21 dagen duurt om een patroon te doorbreken en daar iets nieuws aan toe te voegen (of iets vervelends af te leren).  We hebben het dan over standaard-gedragspatronen uit je dagelijks leven; de manier waarop jij je tijd invult. Het gaat hierbij om geautomatiseerde programmaatjes in je hersenen die steeds weer opnieuw worden afgespeeld en jouw handelen bepalen. We zijn nu eenmaal een slaaf van onszelf, in ieder geval meer dan je zou willen

• Om te beginnen moet je het gewenste gedrag gewoon een keer doen met het voornemen dit dagelijks te doen
• Maar begin klein, bijvoorbeeld met het doen van twee oefeningen voordat je gaat slapen
• Als je dit 21 dagen volhoud is er een nieuw (hersen)patroon ontwikkeld
• Stel jezelf dan ook een beloning in het vooruitzicht als jet het 21 dagen hebt volgehouden!  En dit hoeft geen kleine beloning te; een weekendje weg of een leuke nieuwe jurk (broek) is het wel waard.  Ga jezelf zeker niet straffen als het niet lukt
• Deel je voornemen met anderen, je partner, een goede vriend of vriendin, je therapeut of eventueel zelfs op je Facebook – sociale ondersteuning werkt
• Turf je voornemen en de uitvoering op een werkblad, het liefst een zichtbaar formulier naast je bed of zo. Op deze wijze krijgt je idee/voornemen een concrete vorm
• Meer theoretische onderteuning nodig? Lees eventueel dit eBook ‘Doorbreek je patroon in 21 dagen‘  (ik heb dit book niet zelf gelezen, dus kan je de kwaliteit niet garanderen, maar het klinkt veelbelovend; het is geschreven door een dieetcoach)

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Later meer…

o.a.:

• leef je in in je veranderde zelf
• verschillende vormen van jezelf
• persoonlijkheidstypen (met persoonlijkheidstest)
• dynamiektypen (met vragenlijst)
• ben jij een doener (of een dweller)?
• motivatie-gesprek
• opnieuw: stappenplan